Δεδομένου ότι ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) εμφανίζει μεγάλη επίπτωση τα τελευταία έτη, είναι χρήσιμη και απαραίτητη η γνώση που θα βοηθήσει στην πρόληψη εμφάνισης και διαχείρισης του.
Υπάρχουν 4 τύποι Σακχαρώδη Διαβήτη:
- Τύπου 1, όπου εκδηλώνεται σε παιδιά
- Τύπου 2, όπου εκδηλώνεται σε ενήλικες
- Τύπου 1,5 ή LADA, έχει τον μηχανισμό του τύπου 1 αλλά εμφανίζεται σε ενήλικες
- Κύησης, όπου τα επίπεδα γλυκόζης επανέρχονται συνήθως στα φυσιολογικά μετά τη γέννηση του βρέφους
Ο ΣΔ τύπου 1 προκαλεί υπερβολικά υψηλό επίπεδο γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα. Εμφανίζεται όταν το σώμα δεν είναι ικανό να παράγει την ορμόνη που ονομάζεται ινσουλίνη, η οποία ελέγχει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα. Στους ασθενείς με ΣΔ τύπου 1 είναι απαραίτητο να χορηγούνται καθημερινά ενέσεις ινσουλίνης ώστε να διατηρηθούν τα επίπεδα γλυκόζης στα φυσιολογικά επίπεδα.
Ο ΣΔ τύπου 2 από την άλλη προκαλεί την φυσιολογική έκκριση της ινσουλίνης από το πάγκρεας σε φυσιολογικές ποσότητες αλλά τα ανθρώπινα κύτταρα δεν είναι ικανά να αντιδράσουν και με αυτό τον τρόπο παραμένει η γλυκόζη στο αίμα με αποτέλεσμα τα υψηλά επίπεδα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ΣΔ;
Τα συμπτώματα του μπορεί να εμφανιστούν σχετικά ξαφνικά και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αυξημένη αίσθηση αφυδάτωσης- πολυδιψία
- Συχνοουρία
- Υψηλό αίσθημα πείνας
- Ακούσια απώλεια βάρους
- Ευερεθιστότητα και συχνές εναλλαγές στη διάθεση
- Εξάντληση και αδυναμία
Η ακριβής αιτία εμφάνισης του ΣΔ τύπου 1 είναι άγνωστη. Συνήθως, το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του σώματος – το οποίο καταπολεμά συνήθως επιβλαβή βακτήρια και ιούς – καταστρέφει κατά λάθος τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη (νησίδες ή νησίδες Langerhans) στο πάγκρεας. Άλλες πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:
- Η κακή διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα
- Έκθεση σε ιούς και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες
- Γενετική προδιάθεση
Αντίθετα, ο ΣΔ τύπου 2 μπορεί να προληφθεί με μερικά απλά βήματα όπως η απώλεια βάρους αν υπάρχουν περίσσεια κιλά, η ένταξη της καθημερινής δραστηριότητας, η αποφυγή του καπνίσματος, και η υιοθέτηση ενός υγιεινού προγράμματος διατροφής.
Με την πάροδο του χρόνου, οι επιπλοκές του ΣΔ μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά όργανα του σώματός, όπως την καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, τα νεύρα, τους οφθαλμούς και τους νεφρούς. Η διατήρηση ενός φυσιολογικού επιπέδου σακχάρου στο αίμα μέσω ενός ορθού διατροφικού προτύπου μπορεί να μειώσει δραματικά τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών. Ακόμα, οι επιπλοκές του διαβήτη μπορεί να είναι καταστροφικές ή ακόμη και απειλητικές για τη ζωή.
Ισχύει πως ο Σακχαρώδης Διαβήτης προκαλείται από την αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης;
Ένας πολύ διαδεδομένος διατροφικός μύθος είναι πως η ζάχαρη προκαλεί Σακχαρώδη Διαβήτη, αφού η ασθένεια κοινώς αποκαλείται «ζάχαρο». Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως αυτό δεν ισχύει και η κατανάλωση ζάχαρης δε θα προκαλέσει ΣΔ. Όμως, η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία που είναι βασικός παράγοντας προδιάθεσης της νόσου. Σύμφωνα με μελέτες, η παχυσαρκία είναι υπεύθυνη κατά 85% για την εμφάνιση ΣΔ τύπου 2 και μάλιστα τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα έχουν 80 φορές περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης συγκριτικά με τα νορμοβαρή άτομα. Μάλιστα, πολλές φορές η εμφάνιση ΣΔ τύπου 2 μπορεί να αναστραφεί εάν υπάρξει απώλεια του περιττού βάρους.
Επίσης, όταν καταναλώνεται τροφή, διασπάται σε σάκχαρα- με πιο σύνηθες τη γλυκόζη, η οποία εισέρχεται στην αιματική κυκλοφορία. Τα επίπεδά της πρέπει να είναι συνεχώς σε φυσιολογικά επίπεδα. Το πάγκρεας μετά από την κατανάλωση όλων των τροφίμων παράγει ινσουλίνη, για να μπορέσει να απορροφηθεί η γλυκόζη και να παράγει ενέργεια το σώμα. Η συχνή και αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης & άλλων απλών υδατανθράκων προκαλεί αυξημένα επίπεδα γλυκόζης αίματος. Αυτή η συνεχής κατάσταση αυξημένης γλυκόζης αίματος μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη και επομένως ΣΔ τύπου 2.
Επομένως, αν και η κατανάλωση ζάχαρης δεν αποτελεί παράγοντας απόκτησης Σακχαρώδη Διαβήτη, μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία και διακυμάνσεις της γλυκόζης αίματος, που αποτελούν βασικοί παράγοντες εμφάνισης.
Εν κατακλείδι, είναι σημαντική η συχνή παρακολούθηση μέσω εξετάσεων με σκοπό την καλύτερη πρόληψη αλλά και διαχείριση των ασθενειών. Ο διαβήτης είναι μία νόσος που εμφανίζεται συχνά πλέον είτε σε ενήλικες είτε σε ανήλικους ανθρώπους. Με μία ισορροπημένη διατροφή αλλά και τρόπο ζωής χωρίς πολλές υπερβολές είναι δυνατή η αποφυγή εμφάνισης του ΣΔ.
