Τα παντζάρια, κοινώς γνωστά και ως κοκκινογούλια, είναι ένα δημοφιλές λαχανικό ρίζας που χρησιμοποιείται σε πολλές κουζίνες σε όλο τον κόσμο. Τα παντζάρια είναι γεμάτα με βασικές βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ενώσεις, μερικές από τις οποίες έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες. Επιπλέον, είναι νόστιμα και εύκολα προστίθενται στη διατροφή. Στη συνέχεια παραθέτονται μερικά από τα κύρια οφέλη τους στην υγεία του ανθρωπίνου οργανισμού.
- Περιέχουν αρκετές θρεπτικές ουσίες σε λίγες θερμίδες
Τα παντζάρια διαθέτουν ένα εντυπωσιακό θρεπτικό προφίλ. Είναι χαμηλά σε θερμίδες, αλλά έχουν πολύτιμες βιταμίνες και μέταλλα. Στην πραγματικότητα, περιέχουν μικρές ποσότητες από όλες τις βιταμίνες και τα μέταλλα που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός. Περιέχουν επίσης ανόργανα νιτρικά και πιγμέντα, τα οποία είναι φυτικές ενώσεις που έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία.
- Βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Οι καρδιακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών προσβολών, καρδιακής ανεπάρκειας και εγκεφαλικού επεισοδίου, είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη αυτών των καταστάσεων. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παντζάτια μπορούν να μειώσουν σημαντικά την αρτηριακή πίεση έως και 4-10 mmHg για διάστημα μόνο μερικών ωρών. Το αποτέλεσμα φαίνεται να είναι μεγαλύτερο για τη συστολική αρτηριακή πίεση ή την πίεση όταν συστέλλεται η καρδιά, αντί για διαστολική αρτηριακή πίεση ή πίεση όταν η καρδιά είναι χαλαρή. Το αποτέλεσμα μπορεί επίσης να είναι ισχυρότερο για τα ωμά σε σχέση με τα μαγειρεμένα. Τα επίπεδα νιτρικού στο αίμα παραμένουν αυξημένα για περίπου έξι ώρες μετά την κατανάλωση νιτρικών διατροφικών. Ως εκ τούτου, τα παντζάρια έχουν μόνο προσωρινή επίδραση στην αρτηριακή πίεση και απαιτείται τακτική κατανάλωση για μακροχρόνια μείωση της αρτηριακής πίεσης.
- Είναι ικανά να βελτιώσουν την αθλητική απόδοση
Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι τα νιτρικά άλατα μπορούν να ενισχύσουν την αθλητική απόδοση. Για αυτόν τον λόγο, τα παντζάρια χρησιμοποιούνται συχνά από αθλητές. Τα νιτρικά άλατα φαίνεται να επηρεάζουν τη φυσική απόδοση βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα των μιτοχονδρίων, τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα επίπεδα νιτρικού στο αίμα αυξάνονται εντός 2-3 ωρών. Επομένως, για να μεγιστοποιηθούν οι δυνατότητές τους, είναι καλύτερο να καταναλωθούν 2-3 ώρες πριν από την προπόνηση ή τον αγώνα.
- Βοηθούν στην καταπολέμηση της φλεγμονής
Η χρόνια φλεγμονή σχετίζεται με διάφορες ασθένειες, όπως παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις, ηπατικές παθήσεις και καρκίνο. Τα παντζάρια περιέχουν χρωστικές ουσίες που ονομάζονται “betalains”, οι οποίες ενδεχομένως διαθέτουν πολλές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Ο χυμός παντζαριών και το εκχύλισμα αυτών έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τη φλεγμονή των νεφρών σε αρουραίους που έχουν εγχυθεί με τοξικές χημικές ουσίες που είναι γνωστό ότι προκαλούν σοβαρό τραυματισμό.
- Βελτιώνουν την πεπτική υγεία
Οι διαιτητικές ίνες είναι ένα σημαντικό συστατικό μιας υγιεινής διατροφής. Έχει συνδεθεί με πολλά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης πέψης. Ένα φλιτζάνι παντζάρι περιέχει 3,4 γραμμάρια ινών, καθιστώντας τα παντζάρια μια καλή πηγή ινών. Οι ίνες παρακάμπτουν την πέψη και κατευθύνονται προς το παχύ έντερο, όπου είτε τροφοδοτούν τα φιλικά βακτήρια του εντέρου είτε προσθέτουν όγκο στα κόπρανα. Αυτό μπορεί να προωθήσει την πεπτική υγεία και να αποτρέψει πεπτικές καταστάσεις όπως δυσκοιλιότητα, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και εκκολπωματίτιδα. Επιπλέον, οι ίνες έχουν συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο χρόνιων παθήσεων όπως καρκίνο του παχέος εντέρου, καρδιακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2.
- Βοηθούν στην υγεία του εγκεφάλου
Η ψυχική και γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου φυσικά μειώνεται με την ηλικία. Για ορισμένους, αυτή η μείωση είναι σημαντική και μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις όπως η άνοια. Η μείωση της ροής του αίματος και της παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο μπορεί να συμβάλει σε αυτήν την παρακμή. Για ορισμένους, αυτή η μείωση είναι σημαντική και μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις όπως η άνοια. Η μείωση της ροής του αίματος και της παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο μπορεί να συμβάλει σε αυτήν την πτώση. Είναι ενδιαφέρον ότι τα νιτρικά άλατα στα παντζάρια μπορούν να βελτιώσουν τη διανοητική και γνωστική λειτουργία προάγοντας τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων και αυξάνοντας έτσι τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Επίσης, τα παντζάρια έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν ιδιαίτερα τη ροή του αίματος στον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου, μια περιοχή που σχετίζεται με τη σκέψη υψηλότερου επιπέδου, όπως η λήψη αποφάσεων και η μνήμη εργασίας.
- Βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου
Ο καρκίνος είναι μια σοβαρή και δυνητικά θανατηφόρα ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των κυττάρων. Το αντιοξειδωτικό περιεχόμενο και η αντιφλεγμονώδης φύση των τεύτλων έχουν οδηγήσει σε ενδιαφέρον για την ικανότητά του να προλαμβάνει τον καρκίνο. Ωστόσο, τα τρέχοντα στοιχεία είναι αρκετά περιορισμένα. Το εκχύλισμα παντζαριού έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη διαίρεση και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων στα ζώα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι μελέτες πραγματοποιήθηκαν σε απομονωμένα ανθρώπινα κύτταρα και αρουραίους.
- Μπορούν να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους
Τα παντζάρια έχουν πολλές θρεπτικές ιδιότητες που θα τα κάνουν καλά για την απώλεια βάρους. Πρώτον, τα παντζάρια έχουν χαμηλές θερμίδες και υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. Η αύξηση της πρόσληψης τροφών με χαμηλές θερμίδες όπως φρούτα και λαχανικά έχει συσχετιστεί με την απώλεια βάρους. Επιπλέον, παρά την περιεκτικότητα σε χαμηλές θερμίδες, τα παντζάρια περιέχουν μέτριες ποσότητες πρωτεϊνών και φυτικών ινών. Αυτά είναι και τα δύο σημαντικά θρεπτικά συστατικά για την επίτευξη και διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Οι ίνες στα παντζάρια μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην προώθηση της απώλειας βάρους μειώνοντας την όρεξη και προωθώντας τα συναισθήματα πληρότητας, μειώνοντας έτσι τη συνολική πρόσληψη θερμίδων.
Τελικά, πέρα από όλα τα οφέλη στην υγεία του ανθρώπου, τα παντζάρια είναι νόστιμα και ευπροσάρμοστα ενώ ταιριάζουν σε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
